waarom helpen wij zwaluwen?
Alle zwaluwen hebben hetzelfde probleem: ze keren jaar na jaar terug naar hun oude nestplaats, maar die verdwijnt steeds vaker. Bijvoorbeeld omdat mensen stallen renoveren en volledig afsluiten (boerenzwaluwen), mensen ijverig hun huizen en gevels verbouwen (huiszwaluwen), veel rivier- en beekoevers verloren gaan (oeverzwaluw) of panden in steden gesloopt worden voor nieuwbouwprojecten (gierzwaluw). Het verdwijnen van hun oude nestplaats ontreddert deze dieren en heeft een grote weerslag op hun populaties. Zo is het aantal zwaluwen de laatste 30 jaar met 90 procent verminderd. Met kleine ingrepen, zoals kunstnesten plaatsen in de buurt van bestaande kolonies, kunnen we deze vogels helpen.
Cursus: kunstnesten voor zwaluwen bouwen
Zwaluwen staan op de Vlaamse rode lijst als aangeduid als 'kwetsbaar'. Eeden genoeg om deze zwierige acrobaten van het luchtruim een handje toe te steken. Natuurpunt Waasland kern Zuid - kern Lokeren, organiseert daarom een cursus "kunstnesten voor zwaluwen bouwen".
Deze gaat door op 23 oktober en 27 november 2021, telkens van 9 tot 12 uur, in de Broederschool Biotechnische & SportWeverstraat 23 Sint-Niklaas.
Ontdek hier alle info en schrijf je in, de plaatsen zijn beperkt!
Nesten koesteren > subsidies
Bijna alle gemeenten die bij ons zijn aangesloten, hebben of werken aan een subsidiereglement voor het instandhouden van bewoonde zwaluwnesten. Dat houdt in dat je een toelage krijgt van 25 tot 65 euro, afhankelijk van het aantal bezette zwaluwnesten aan/in woningen of andere gebouwen.
Bijna alle gemeenten die zijn aangesloten bij ons Regionaal Landschap hebben zo'n subsidiereglement voor huiszwaluwen en boerenzwaluwen:
Aalst | Berlare | Bornem | Buggenhout | Dendermonde | Hamme | Kruibeke | Laarne | Lebbeke | Puurs-Sint-Amands | Sint-Niklaas | Waasmunster | Wetteren | Wichelen | Zele
In deze gemeenten kan je een jaarlijkse subsidie krijgen voor bewoonde gierzwaluwnesten:
Aalst | Bornem | Wetteren | Puurs-Sint-Amands
Sommige gemeenten voorzien ook een eenmalige subsidie voor nestgelegenheden (lees meer) voor gierzwaluwen:
Berlare | Dendermonde | Hamme | Kruibeke | Laarne | Sint-Niklaas | Waasmunster
Tips per soort
Boerenzwaluw
Maak je stallen aantrekkelijker.
Breng latjes of broedplankjes aan op plaatsen waar marters of poezen niet bij kunnen.
Denk in april en mei aan een modderpoel.
Een nat karrenspoor volstaat al.
Plaats een kunstnest in een permanent geopende schuur of loods.
Zo kunnen boerenzwaluwen makkelijker nestelen. Vraag ons vrijblijvend om advies.
Vraag een subsidie aan bij de milieudienst.
De tarieven zijn dezelfde als bij bewoonde nesten van huiszwaluwen. Lees meer.
Huiszwaluw
Stel dakrenovaties uit tot september.
Zo worden huiszwaluwen niet gestoord tijdens het broeden.
Plaats kunstnesten in de buurt van een bestaande zwaluwkolonie.
Zo vindt de huiszwaluw sneller de weg naar de ideale broedplek onder je dak. Huiszwaluwen broeden het liefst onder een diepe (witte) dakoversteek en een rode baksteengevel. Niet zeker of jouw gevel geschikt is? Vraag ons vrijblijvend om advies.
Voorzie buiten een modderpoel en eventueel wat stro.
Zo heeft de huiszwaluw toegang tot voldoende nestmateriaal.
Bewoonde nestjes aan jouw gevel?
Vraag tussen 1 mei en 30 juni (opgelet, verschilt van gemeente tot gemeente) een subsidie aan bij je milieudienst. Per jaar heb je recht op 25 euro voor 1 of 2 bewoonde nesten. Voor 3 tot 10 nesten is dat 37,50 euro, voor meer dan 10 nesten 50 euro en voor meer dan 25 nesten 65 euro per jaar. Lees meer.
Gierzwaluw
Stel verbouwingswerken uit tot juli.
Zo kunnen gierzwaluwen ongestoord voor hun kroost zorgen.
Voorzie een kleine opening (4 x 7 cm) in je dakgootbekisting.
Mogelijk voorziet jouw gemeente een eenmalige subsidie tot 50 euro. Lees meer.
Hang een gierzwaluwkast.
Er bestaan meer dan 10 soorten modellen. Vraag ons vrijblijvend om advies. Mogelijk voorziet jouw gemeente een eenmalige subsidie tot 50 euro. Lees meer.
Werk een discrete inbouwsteen in bij renovatie of nieuwbouw.
Het kost de architect geen moeite en je ziet het nauwelijks (lees meer). Mogelijk voorziet jouw gemeente een eenmalige subsidie. Lees meer.
Acties in de kijker
- Lebbeke > Tweede zwaluwtil in de regio (08.2016)
- Kruibeke > 220 kinderen bezoeken Rupelmondse zwaluwen (06.2016)
- Sint-Niklaas > Keurt 'zwaluwsubsidies' goed (03.2016)
- Aalst > Voert 'zwaluwsubsidies' in (01.2016)
- Berlare > Oeverzwaluw krijgt 'flat' langs Nieuwdonk (10.2015)
- Bornem > Ziekenhuis voorziet plek voor gierzwaluw in nieuwbouw (08.2015)
- Laarne > Op stap met de zwaluwgids! (06.2015)
- Kruibeke > Eerste zwaluwtil in de regio! (04.2015)
kijken
Wist je dat je bij ons gratis een zwaluwtentoonstelling kan ontlenen? En nog heel wat ander materiaal? Snuister hier in onze materiaaluitleenpost.
Leren
Er is zoveel te vertellen over zwaluwen! We hebben voor jouw leerlingen leuke lesbladen in petto. Gratis! Lees hier alles over 'zwaluwen op school'.
doen
Kunstnesten zijn kant-en klaar in de handel te koop, maar met een beetje handigheid kan je er zelf één maken! De instructies volgen binnenkort.
praktijk
Hoe zien ze eruit, hoe leven ze, wat maakt hen bijzonder? Onze zwaluwgidsen kunnen honderduit vertellen over zwaluwen. Info: of 052 33 89 19.
Wie maakt onze kunstnesten?
De kunstnesten die we plaatsen, worden stuk voor stuk met de hand gemaakt. Paul Depredomme uit Aalter is de architect van hun unieke samenstelling. Hij deed er jaren over om het productieproces te perfectioneren. Hij leidde enkele mensen van Dagactiviteitencentrum De Loft (Dendermonde) op. Intussen zijn zijzelf specialisten in het vak.
Wie kunstnesten wil maken, moet oog hebben voor detail. Zwaluwen blijken kieskeurige vogels te zijn. "Zwaluwen nestelen zich enkel in kunstnesten die er natuurlijk uitzien en natuurlijk ruiken. Dus maken we de nestjes oneffen met onze vingertoppen en eens uitgedroogd, smeren we ze in met aarde", verklappen ze in De Loft. "De afgewerkte nesten bevestigen we aan witte plankjes, want zwaluwen hebben een uitgesproken voorkeur voor witte dakgoten."
De Loft maakt drie weerbestendige modellen:
- volledige nesten voor huiszwaluwen
- volledige nesten voor boerenzwaluwen
- casconestjes voor beiden (halve nesten die als hoefijzers op muren worden bevestigd, ze bieden de vogels een fundering)
Contact CGG Waas en Dender DAC De Loft: 052 22 03 54 of www.cggwaasendender.be
Door in te vullen hoeveel bewoonde zwaluwnesten je zag en op welk adres, bewijs je ons een grote dienst!
De gegevens helpen ons
1. inzicht te verwerven in de locaties van huiszwaluwkolonies,
2. die huiszwaluwkolonies jaar na jaar te monitoren,
3. te bepalen waar we gericht acties kunnen ondernemen (waarom?).