Stilte

Was u vandaag al op een plek waar het stil was – écht helemaal stil? Ook in de buitenlucht is stilte een bedreigd goed, zeker in het dichtbevolkte Vlaanderen. Toch is het een belangrijke bron van leefkwaliteit.



Delen

Op zoek naar stilte ...

Was u vandaag al op een plek waar het stil was – écht helemaal stil? Velen van ons zijn immers de hele dag door omgeven door  achtergrondgeluiden. Je bent je er zelfs niet altijd meer van bewust – denk maar aan het constante gezoem van je laptop.
Ook in de buitenlucht is stilte een bedreigd goed, zeker in het dichtbevolkte Vlaanderen. Toch is het een belangrijke bron van leefkwaliteit. We voelen het zelf aan en wetenschappelijk onderzoek bevestigt het steeds meer: stilte en rust hebben een heilzame werking op onze mentale gezondheid!


Stilte en rust wordt door de meeste mensen geassocieerd met het platteland en open ruimte. Het is dan ook één van de belangrijke waarden
die we als Regionaal Landschap willen koesteren en zoveel mogelijk bewaren en beschermen.

Projectinfo

  • Wanneer? Jaarrond
  • Waar? Stiltegebied in Bornem, maar ook aandachtspunt in heel onze regio
  • Meer weten? Contacteer ons voor meer informatie

Stiltegebied Bornem

In een stiltegebied overheersen de natuurlijke geluiden van fauna en flora. Hier hoor je geen verstorende, omgevingsvreemde geluiden zoals vliegtuiglawaai, lawaai van drukke verkeersaders of industriezones. Gebiedseigen geluiden afkomstig van bewoners, landbouw, natuur- of bosbeheer blijven wel mogelijk in een stiltegebied.

Stiltegebieden hebben een grote akoestische waarde, waarbij het achtergrondgeluidsniveau rond de 35 à 40 decibel ligt. Ze hebben een minimumoppervlakte van enkele vierkante kilometers omdat lawaai zich niet laat tegenhouden door een grens. Een bijkomende troef is vaak de landschappelijke, ecologische en agrarische kwaliteit van zulke gebieden.

Om de polders van Bornem te laten erkennen als Stiltegebied, sloegen ons Regionaal Landschap, de gemeente Bornem en het lokale stilteplatform in 2010 de handen in elkaar. Met succes! In Hingene, Weert en Wintam ligt een gebied van 14 km² waar natuurlijke geluiden overheersen, met een geluidsniveau van maximaal 35 à 40 decibel. Je kan er heerlijk ontspannende stiltewandelingen maken en dijken, wielen, slikken, schorren en broekbossen bewonderen.

In heel Vlaanderen hebben slechts 10 gebieden het kwaliteitslabel 'Stiltegebied', waaronder dus het Stiltegebied in Bornem.

Wandeling

In een stilte gebied overheersen de natuurlijke geluiden van fauna en flora. Geluid valt er zeker niet weg. Je hoort er de vogels, het ruisen van bomen… maar ook gebiedseigen geluiden die in deze unieke landschappen van oudsher thuishoren, zoals landbouw werkzaamheden, lokaal verkeer of spelende kinderen. Laat je onderdompelen in deze stille oase, schakel je gsm uit, en laat je zintuigen intens werken. Volg het stiltepad, alleen of met je lief, neem je kinderen mee, maar vermijd grote groepen. 

Het stiltepad in Hingene is 6 km lang. 

Het stiltepad in Weert is 8.4 km en werd in 2017 uitgeroepen tot een van de mooiste wandelingen in de Provincie Antwerpen. 

Een gratis exemplaar van de brochure kan je ook bemachtigen bij Toerisme Klein-Brabant, Gemeente Bornem, De Notelaer - Trefpunt aan de Schelde, Streekmuseum De Zilverreiger en ons regionaal landschap.

Stiltegids

Wil je in het stiltegebied van Bornem op stap gaan met een groep van minstens 15 personen? Dan kan je een stiltegids reserveren!

Een stiltegids is thuis in stiltebeleving, innerlijke stilte, akoestische stilte, kunstzinnige stilten,... Hij/zij weet hoe meer stilte te halen uit de natuur en de groep. Er zijn 2 wandelthema's: 1. 'Stilte en muziek in de bossen': Via leuke opdrachten en activiteiten komt jouw groep meer te weten over natuurlijke geluiden en stilte in al zijn aspecten. 2. 'Stil versteld staan': Leren of weetjes staan niet centraal, wel het rustmoment in jezelf en je omgeving. 

Sinds 2018 kunnen ook leerlingen de helende kracht van stilte ontdekken in het Stiltegebied van Bornem. Een Stiltegids gaat mee op pad en gebruikt allerlei verrassende attributen, zoals decibelmeters en stethoscopen. Die stimuleren de kinderen om stilte, rust en ruimte op een intensere manier te beleven. 

Nieuwe stiltegebieden

Ook in Oost-Vlaanderen kunnen rustzoekers terecht voor een moment van stilte en ontspanning. Naast het reeds erkende stiltegebied Dender-Mark maken nog twee gebieden zich op om het officiële kwaliteitslabel te krijgen. Het natuurgebied Kalkense Meersen is momenteel al aangeduid als potentieel stiltegebied. Een stiltewandeling van bijna 10 km loodst je langs dit uniek meersengebied aan de Schelde.

Daarnaast ijvert Provincie Oost-Vlaanderen voor de erkenning van (een deel van) de Moervaartvallei als officieel stiltegebied. Dit gebied strekt zich uit langs beide kanten van de Stekense Vaart en omvat het natuurgebied Fondatie van Boudelo, beheerd door vzw Durme. Als je al eens wil proeven van deze stille omgeving, kan je het stiltepad langs de oevers van de vaart volgen, waarbij gedichten van Stekense dichters de aandacht vestigen op de poëzie van het landschap.

© Wesley Poelman

Stilte op voorschrift in Rivierpark Scheldevallei

Ondanks de vernieuwingen binnen de gezondheidszorg, zal de dokter nog niet meteen een “kuur natuur” voorschrijven. Toch heeft iedereen op tijd en stond nood aan een portie rust en ruimte. Ook wie geen stiltegebied in de buurt heeft, kan dicht bij huis een plek vinden om even te bezinnen. 

Rivierpark Scheldevallei werkte daarvoor een concept op maat uit: de Scheldevallei Tranquillizer, een stiltekuur voor hart en ziel.

Het idee is simpel. In een fraai vormgegeven medicijnendoosje met bijsluiter zitten een aantal verzegelde enveloppen die je elk naar een stil plekje leiden. Je kiest een locatie uit, gaat naar het startpunt en opent pas daar de enveloppe. Een korte wandeling brengt je naar een stille plek. De weg ernaartoe is minstens even belangrijk als het eindpunt zelf.

Een aantal kunstenaars heeft elke plek ‘voorgeproefd’ en hun ervaringen artistiek vormgeven. Het resultaat daarvan – een foto, tekening of gedicht – zit mee in de envelop. En
de bijwerkingen? Die zijn gegarandeerd ontstressen, genieten en herademen!